Kruidenweetjes:

Bloesem:

De zoete bloesem kunnen we gebruiken om tinctuur van te maken, en laten zich verwerken in tal van smakelijke recepten. Aan het zachte voorkomen en de zoete geur van de bloesem kun je al een beetje afleiden dat ze op ons een verzachtende en zuiverende werking heeft: zo reguleert ze koorts, kalmeert ze allerlei ontstekingen en is een grote hulp bij griep en verkoudheid.



Bessen:
Richting de herfst heeft de Vlier een transformatie ondergaan, van ‘jonge deerne’ naar ‘oude wijze vrouw’. De vrolijk rechtopstaande bloemschermen hebben plaatsgemaakt voor glanzend zwarte bessen die in zware trossen naar beneden hangen. Net als de mens, wanneer wij in de herfst van ons leven zijn gekomen, ziet de Vlier er een beetje gebogen en vermoeid uit. De kleur rood laat zich prominent zien: de steeltjes waaraan de bessen hangen zijn rood gekleurd, en de bessen bevatten dieprood sap. Hiermee laat de vlier zien dat ze via ons bloed (opruimen van vervuiling en ontstekingen) onze weerstand een boost kan geven.



Bast en Blad:

Ook het blad en de bast van de vlier kunnen we gebruiken. Wist je dat de geur van het blad vliegen en muggen op afstand houdt? Je kunt er o.a. een mooi anti-muggenmiddel van maken. Met deze kennis is het niet raar dat men vroeger op het boerenerf er altijd voor zorgde om een Vlier te planten!

Haar naam ‘Sambucus Nigra’ dankt ze aan ‘Sambyke’- een uit vlierhout vervaardigd harpje, en ‘Nigra’ wat zwart betekent- naar haar donkere bessen.

Keukenweetjes:

Met de vlier kun je  eindeloos veel kanten op: van de zoete bloesems kunnen we limonade, siroop, thee of ‘vlierchampagne’ maken, en ze smaken heerlijk in zoete gerechten zoals de bekende vlierpannenkoekjes. 

Oogsten: pluk op een schone plek van een vlier die ruim in de bloesem staat, en neem niet meer dan je nodig hebt. We laten voldoende bloesem hangen voor de insecten, en vogels die zich later in het jaar tegoed doen aan de bessen.

Oogst als de schermen mooi open staan en er veel stuifmeel op zit. Schud de schermen voorzichtig uit om ze te ontdoen van eventuele beestjes, maar was ze niet- anders spoel je het kostbare stuifmeel weg! Je kunt de schermen meteen verwerken of  drogen op papier.

Ook de bessen kunnen wij ons goed laten smaken in de vorm van sap, siroop, jam, wijn, of meegebakken in zoete gerechten als muffins.

(let op: i.v.m. de blauwzuurglycosiden in de pitjes is het belangrijk om voor consumptie de bessen eerst goed uit te koken!)



Tuinweetjes:

De Vlier is een grote bladverliezende struik die zo’n 3 tot 7 meter hoog wordt en naarmate ze groter wordt eigenlijk meer op een boom lijkt. De jonge twijgen zijn groen en buigzaam, als deze ouder worden verhouten ze en krijgen een grijsbruine kleur. De takken hebben van binnen een wit ‘merg’. Omdat de Vlier over een enorme groeikracht beschikt laat ze zich makkelijk snoeien als ze te groot wordt voor je tuin, het beste snoei je rond maart als de ergste vorst voorbij is en voordat de bloesem begint te vormen.

Rond mei genieten we van haar geurende crème kleurige bloesems, en rond augustus van haar sappige paars/zwarte bessen. Een waardevolle toevoeging voor elke tuin voor de mens- bestuivende insecten en vogels.

Een verfrissend, licht mousserende drankje: heerlijk voor op een zomerse dag en heel simpel om te maken!



Benodigdheden:

• 6 à 7 vlierbloemenschermen (volledig geopend, zodat ze veel stuifmeel bevatten)
• 300 gram suiker
• 2 liter water
• 1 eetlepel appelciderazijn
• 1 biologische citroen
• 2 flessen

Bereiding:

1. Vul een pan met water, suiker en appelciderazijn en roer goed door tot de suiker is opgelost. Leg dan de vlierbloesemschermen in het water en top af met de in plakjes gesneden citroen.
2. Laat dit mengsel 24 uur op een warme plek trekken (bijvoorbeeld op de vensterbank in de zon).
3. Zeef de volgende dag het mengsel af door een schone thee- of kaasdoek, en vul de flessen tot ¾ vol. Het is belangrijk om de flessen niet helemaal vol te gieten omdat er tijdens het fermentatieproces koolzuurgas ontstaat, als de druk nergens naartoe kan- kan je fles ‘ontploffen’.
4. In de eerste week haal je elke dag voorzichtig de dop even van de fles zodat het overtollige gas kan ontsnappen.
5. Na een week of twee is je vlierbloesemchampagne klaar!
   
   
   

Benodigdheden voor 2 personen:



•  10 vlierbloesemschermen 
• 2 kopjes melk
• 2 kopjes bloem
• 2 eieren
• snufje zout
• een scheutje olie om in te bakken 

Bereiding:

1. Mix de ingrediënten voor het beslag tot het een mooi glad mengsel is en verhit de olie in een een pan.
2. Pak de Vlierbloesem aan het steeltje en haal de bloemschermen door het beslag.
3. Plaats meteen met de schermen naar beneden in de pan. Druk de bloesem een beetje aan in het deeg, en knip tijdens het bakken vast het steeltje dat nog aan de bloesem zit af (dit eet je niet op!).
4. Als de onderkant van de pannenkoek droog is keer je ‘m om zodat ook de andere kant een mooi goudbruin kleurtje krijgt.
5. Op zichzelf al een heerlijk gerecht, wat extra feestelijk wordt als je er bijvoorbeeld aardbeien, bessen, munt en honing bij serveert!